نرگس کیانی: بیشتر بودن زمان، مکان، انرژی و هزینه‌ای که صرف برگزاری کنسرت‌های موسیقی پاپ می‌شود به نسبت دیگر گونه‌ها؛ ارکسترال، الکترونیک، سنتی، تلفیقی، کلاسیک، کودک و محلی، سال‌هاست که در ایران محل مناقشه است. هرچند تهیه‌کنندگان و کنسرت‌گذاران موسیقی پاپ از مناسبات بازار عرضه و تقاضا به عنوان بی‌چون‌وچراترین دلیل این اتفاق نام می‌برند. این استدلال به ظاهر بدیهی اما، مانع از طرح این سوال نمی‌شود که آیا این مناسبات، طبیعت اکوسیستم عرضه و تقاضاست یا حاصل دستکاری در آن؟ به عبارت دیگر آیا نمی‌توان اقبال بیشتر مخاطبان موسیقی به کنسرت‌های پاپ را به نسبت دیگر گونه‌های موسیقی حاصل عواملی جز آن‌چه گفته می‌شود دانست؟ به عنوان مثال حاصل احجافی که در حق همه گونه‌های دیگر جز موسیقی پاپ می‌شود؟ حاصل کمتر در دسترس بودن و کمتر شنیده شدن‌شان یا حاصل کوتاهی نهادهایی عمومی چون صداوسیما که می‌توانست در تربیت گوش موسیقایی مخاطب سهمی عمده داشته باشد اما از عمل به تکالیف خود شانه خالی می‌کند یا حاصل تربیت نایافتگی و باری به هر جهت بودن سلیقه موسیقایی مخاطبان امروز موسیقی پاپ از کودکی و نتیجه کوتاهی وزارتخانه‌هایی چون آموزش و پرورش و به فراموشی سپرده شدن نقش مدارس در این زمینه.
دلیل هر چه باشد، آماری که دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی روز گذشته، دوشنبه پنجم آیان‌ماه ۱۴۰۴ در اختیار رسانه‌ها قرار داد نشان از حقیقتی تلخ دارد. آماری مقایسه‌ای از اجراهای صحنه‌ای کنسرت‌های موسیقی پاپ، سنتی، تلفیقی، کلاسیک، محلی، ارکسترال، الکترونیک و کودک در شش ماه اول سه سال متوالی؛ ۱۴۰۴، ۱۴۰۳ و ۱۴۰۲.
بر اساس این آمار مجوزهای صادر شده به تفکیک ژانرهای مختلف موسیقی در بازه زمانی شش ماهه اول اردیبهشت تا پایان مهرماه در سه سال مذکور به شرح زیر است؛
در بخش موسیقی «ارکسترال» در سال ۱۴۰۲، مجوزی صادر نشده است. در این گونه از موسیقی، در سال ۱۴۰۳، ۲۲ اجرا و در سال ۱۴۰۴، ۱۷ اجرا روی صحنه رفته است. برای موسیقی «الکترونیک» در سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ هیچ مجوزی برای اجرا صادر نشده و در سال ۱۴۰۴ تنها یک مجوز اجرا صادر شده است. بخش موسیقی «سنتی» در سال ۱۴۰۲ با صدور مجوز ۶۷ اجرا، در سال ۱۴۰۳ با صدور مجوز ۱۵۸ اجرا و در سال ۱۴۰۴ با صدور مجوز ۱۸۲ اجرا همراه بوده است. در بخش موسیقی «پاپ» در سال ۱۴۰۲، ۵۳۰ مجوز اجرا، در سال ۱۴۰۳، ۶۶۷ مجوز اجرا و در سال ۱۴۰۴، ۷۱۷ مجوز اجرا صادر شده است. بخش موسیقی «تلفیقی» در سال ۱۴۰۲ با صدور مجوز ۶۵ اجرا، سال ۱۴۰۳ با صدور مجوز ۱۵۵ اجرا و در سال ۱۴۰۴ با صدور مجوز ۲۱۳ اجرا کار خود را پیش برده است. در بخش موسیقی «کلاسیک» در سال ۱۴۰۲، ۲۵ مجوز اجرا، در سال ۱۴۰۳، ۴۳ مجوز اجرا و در سال ۱۴۰۴، ۷۸ مجوز اجرا صادر شده است. در بخش موسیقی «کودک» در سال ۱۴۰۲ هیچ مجوزی صادر نشده و در سال‌ها ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ یک مجوز اجرا صادر شده است. بخش موسیقی «محلی» نیز در سال ۱۴۰۲ با صدور مجوز ۴۰ اجرا، در سال ۱۴۰۳ با صدور مجوز ۸۳ اجرا و در سال ۱۴۰۴ با صدور مجوز ۷۸ اجرا همراه بوده است.
با این حساب اجراهای موسیقی پاپ به شکل مشخص در قیاس با اجراهای موسیقی سنتی یا ردیف- دستگاهی (به عنوان دو گونه در دو سر طیف)، در شش ماهه اول سال ۱۴۰۲، حدود ۷٫۹ برابر بیشتر، در شش‌ماهه اول سال ۱۴۰۳، حدود ۴٫۲ برابر بیشتر و در شش ماهه اول سال جاری حدود ۳٫۹۴ برابر بیشتر (یعنی تقریباً ۴ برابر) بوده است. در نتیجه می‌توان گفت موسیقی پاپ همچنان جریان اصلی صحنه‌هاست و در هر سه سال، پاپ بیشترین بخش اجراها را تشکیل داده (بیش از ۷۰٪ از کل اجراها)، اما سلطه مطلق سال ۱۴۰۲ در حال تعدیل است.
۵۹۲۴۲
